Dapp, DAO, DAC, và DAS: Các hợp đồng thông minh tự trị ngày càng gia tăng

Bây giờ chúng ta có thể thấy một quỹ đạo tiến triển. Các lớp đầu tiên của các ứng dụng blockchain là các giao dịch tiền tệ; sau đó là tất cả các hình thức giao dịch tài chính; sau đó là tài sản thông minh, khởi tạo tất cả các tài sản hữu hình (nhà, xe) và tài sản vô hình (sở hữu trí tuệ) trở thành tài sản kỹ thuật số;

sau đó là các tài liệu chính phủ, chứng nhận pháp lý, công chứng, và dịch vụ bảo vệ sở hữu trí tuệ; và cuối cùng là các hợp đồng thông minh có thể đưa ra tất cả các loại tài sản kỹ thuật số này.

Theo thời gian, hợp đồng thông minh có thể trở nên cực kỳ phức tạp và tự động. Dapp, DAO, DAC, DAS, các thị trường tự động, và các tradenet là một số các khái niệm phức tạp hơn được hình dung cho việc triển khai blockchain giai đoạn sau. Mô tả một cách tóm tắt, ý tưởng chung là với các hợp đồng thông minh (Blockchain 2.0; các giao dịch phức tạp hơn các giao dịch liên quan đến thanh toán và chuyển tiền), sẽ có sự tiến triển ngày càng gia tăng về quyền tự chủ thông qua việc vận hành các hợp đồng thông minh.

Hợp đồng thông minh đơn giản nhất có thể là cá cược giữa hai bên về nhiệt độ cao nhất vào ngày mai. Ngày mai, hợp đồng có thể được tự động hoàn thành bởi một chương trình phần mềm đối chiếu với dữ liệu nhiệt độ chính thức, từ một nguồn bên ngoài hoặc một hệ cơ sở dữ liệu được xác định trước (trong ví dụ này, có lẽ Weather.com), và chuyển số tiền Bitcoin được giữ trong quỹ ủy thác từ người thua cuộc cho tài khoản của người chiến thắng.

Dapps (Decentralized applications – Các ứng dụng phân cấp)

Dapp, DAO, DAC và DAS tương ứng là các thuật ngữ viết tắt cho các ứng dụng phân cấp, các tổ chức phân cấp tự trị, các tập đoàn phân cấp tự trị, và các xã hội phân cấp tự trị. Về cơ bản nhóm này bao hàm sự tiến triển tiềm năng cho các hợp đồng thông minh tự động ngày càng phức tạp, và tự nó trở nên giống như các thực thể khép kín, tiến hành các hoạt động lập trình trước và cuối cùng là tự lập trình liên kết với một blockchain.

Trong một số ý nghĩa, toàn bộ làn sóng các giao thức Blockchain 2.0 là các Dapp – các ứng dụng phân tán, là Blockchain 1.0 (Blockchain là một Dapp duy trì một sổ cái giao dịch công cộng). Các bên khác nhau có những định nghĩa khác nhau về những gì cấu thành một Dapp. Ví dụ, Ethereum định nghĩa một hợp đồng thông minh/Dapp như một giao thức giao dịch thực hiện các điều khoản của hợp đồng hoặc nhóm hợp đồng trên một blockchain mã hóa.

Định nghĩa của Dapp là một ứng dụng chạy trên mạng theo phương thức phân tán với thông tin của người tham gia được được bảo vệ (và có thể có tên giả) và vận hành hoạt động phân cấp qua các node mạng. Một số ví dụ hiện tại được liệt kê trong Bảng 2-4. Có OpenBazaar (một Craigslist phân quyền), LaZooz (một Uber phân quyền), Twister (một Twitter phân quyền), Bitmessage (tin nhắn SMS phân quyền) và Storj (lưu trữ tập tin phân quyền).

Bảng 2-4. Danh sách các ứng dụng phân quyền

Trong một WhitePaper hợp tác, một nhóm khác đưa ra một định nghĩa rõ ràng hơn về Dapp. Theo quan điểm của họ, Dapp phải có ba tính năng.

Thứ nhất, ứng dụng phải là mã nguồn mở hoàn chỉnh, hoạt động độc lập, không có thực thể nào kiểm soát phần lớn các token của nó và dữ liệu, hồ sơ hoạt động của nó phải được lưu trữ mã hóa trong một blockchain công khai, phân cấp.

Thứ hai, ứng dụng phải tạo ra các token theo một thuật toán tiêu chuẩn hoặc một bộ tiêu chuẩn và có thể phân phối một số hoặc tất cả các token của nó khi bắt đầu hoạt động. Các token này cần thiết cho việc sử dụng ứng dụng, và mọi đóng góp, cống hiến của người dùng sẽ được thưởng bằng thanh toán trên token của ứng dụng.

Thứ ba, ứng dụng có thể điều chỉnh giao thức phù hợp với các cải tiến đề xuất và phản hồi của thị trường, nhưng tất cả thay đổi phải được quyết định bởi sự đồng thuận của người sử dụng. Nhìn chung, hiện tại mỗi dự án blockchain có thể có một ý tưởng hơi khác nhau về các tính năng kỹ thuật chính xác của thuật ngữ ứng dụng phân quyền bao gồm những gì.

DAOs (Decentralized Autonomous Organization – Các Tổ chức phân cấp tự trị) và DACs (Decentralized Autonomous Corporations – Các Tập đoàn phân cấp tự trị)

Một DAO (Tổ chức phân cấp tự trị) là một hình thức phức tạp hơn của một ứng dụng phân cấp. Để trở thành một tổ chức chính thức hơn, một Dapp có thể áp dụng các chức năng phức tạp hơn như một hiến pháp, sẽ phác thảo sự quản trị của nó một cách công khai trên blockchain, và một cơ chế để tài trợ các hoạt động của nó, như phát hành vốn cổ phần trong crowdfunding (huy động vốn cộng đồng).

Các DAO/DAC là một khái niệm bắt nguồn từ trí tuệ nhân tạo. Ở đây, mạng lưới phân cấp của các tác nhân tự trị thực hiện các nhiệm vụ, có thể được hình thành trong mô hình của một công ty vận hành mà không có sự can thiệp của con người dưới sự kiểm soát của một bộ quy tắc kinh doanh.

Trong DAO/DAC, có các hợp đồng thông minh như là các tác nhân chạy trên các blockchain thực hiện hàng loạt của các nhiệm vụ được xác định trước hoặc được chấp thuận trước dựa trên các sự kiện và các điều kiện thay đổi.

Không chỉ các nhóm hợp đồng thông minh hoạt động trên blockchain bắt đầu đưa ra mô hình của một tập đoàn tự trị, mà các chức năng và hoạt động của các doanh nghiệp thực tế trong thế giới thực cũng có thể được tái sinh lại trên blockchain. Như các giao dịch tiền tệ của Bitcoin tái tạo và làm cho thị trường chuyển tiền trở nên hiệu quả hơn, các DAO và DAC cũng có thể làm tương tự như vậy cho các doanh nghiệp.

Nhà cung cấp dịch vụ chuyển tiền có thể có nhiều chi phí liên quan đến thiết bị vật lý và phạm vi quyền hạn địa phương, cũng như các doanh nghiệp, với sự tuân thủ pháp lý địa phương như cấp giấy phép kinh doanh, đăng ký kinh doanh, bảo hiểm và thuế ở các cấp địa phương và cấp quản lý.

Có lẽ một số chức năng này có thể được tái tạo một cách hiệu quả hơn hoặc bị loại bỏ khi chuyển sang blockchain và mọi hoạt động kinh doanh có thể thực sự mang tính toàn cầu. Các thực thể doanh nghiệp tự trị dựa trên đám mây, dựa trên blockchain chạy thông qua hợp đồng thông minh sau đó có thể ký kết các hợp đồng điện tử với các thực thể tuân thủ (như các chính phủ), tự đăng ký trong bất kỳ khu vực pháp lý nào mà họ muốn hoạt động.

Mỗi doanh nghiệp có thể là một doanh nghiệp phổ quát đầu tiên, và một doanh nghiệp có thẩm quyền sau này, khi các quyết định tốt hơn có thể được thực hiện theo khu vực pháp lý. Điều này cũng có thể đúng đối với các cá nhân như con người nói chung, và các công dân theo nhu cầu sau đó.

Một ví dụ về khái niệm DAO/DAC về hoạt động hợp đồng thông minh tự động là Storj. Như đã đề cập trước đó, Storj là một nền tảng lưu trữ đám mây phân tán đã hoàn thành đợt gọi vốn cộng đồng với số tiền 461,802 USD vào tháng 8 năm 2014.

Storj sử dụng công nghệ Bitcoin Blockchain và các giao thức ngang hàng để cung cấp lưu trữ đám mây an toàn, riêng tư và mã hóa. Có hai ứng dụng, DriveShare và MetaDisk, tương ứng cho phép người dùng thuê không gian đĩa cứng chưa sử dụng của họ và lưu trữ các tập tin của họ trên mạng Storj.

Các phương pháp được cho là đã chia sẻ không gian đĩa cứng an toàn đã được phát triển bởi các mô hình máy tính cộng đồng khác như  và BOINC, mà phần mềm của chúng được sử dụng bởi Tất nhiên, như với bất kỳ dự án phân phối nào liên quan đến việc mở máy tính của bạn cho người khác sử dụng, “nguyên tắc người mua chịu trách nhiệm về hàng đã nhận” được áp dụng, và những người tham gia Storj hoặc bất kỳ dự án tương tự nào cũng phải có báo cáo thỏa đáng về các chi tiết an ninh.

Token altcoin của Storj, Storjcoin X (SJCX), là đồng tiền điện tử chạy trên giao thức của Counterparty. Đồng tiền được sử dụng để mua không gian trên mạng Storj thông qua Metadisk và thưởng cho các nhà cung cấp lưu trữ mạng DriveShare.

Storj được xem là một lựa chọn phân cấp thay thế cho các nhà cung cấp lưu trữ như Dropbox hay Google; công ty ước tính rằng khách hàng phải trả quá nhiều, gấp 10 đến 100 lần cho việc lưu trữ dữ liệu và các phương pháp blockchain có thể cung cấp lưu trữ dữ liệu rẻ hơn, an toàn hơn và phân cấp hơn.

DASs (Decentralized Autonomous Societies – Các Xã hội phân cấp tự trị) và các tổ chức tự khởi động

Cuối cùng là các DAS (các xã hội phân cấp tự trị) về cơ bản bao gồm các hợp đồng thông minh, hoặc toàn bộ hệ sinh thái của Dapp, DAO và DAC hoạt động tự chủ. Một khái niệm thú vị liên quan đến sở hữu trí tuệ và ý tưởng mới là “tổ chức tự khởi động.”

Đây là một ý tưởng kinh doanh mới nảy sinh từ blockchain hoặc thông qua một người, trong đó ý tưởng dự án được tách ra để trở thành một thực thể độc lập với một số hợp đồng thông minh tiêu chuẩn, tự khởi động phần mềm để tự gọi vốn cộng đồng dựa trên một tuyên bố sứ mệnh; vận hành; trả cổ tức hoặc các khoản thưởng khác cho chủ đầu tư; nhận thông tin phản hồi (tự động hoặc sắp đặt) thông qua các thị trường dự báo blockchain và bỏ phiếu blockchain phân quyền; và cuối cùng giải thể hoặc có chu kỳ bỏ phiếu xác-nhận-để-khởi-tạo (tương tự như các hợp đồng quan hệ kinh doanh được quan tâm hoặc kêu gọi đánh giá lại định kỳ).

Các điều khoản giải thể tự động hoặc đánh giá lại có thể rất quan trọng để tránh những tình huống tương tự như được mô tả trong cuốn sách khoa học viễn tưởng Daemon và Tự do của Daniel Suarez, trong đó nền kinh tế thế giới kết cục phải thay đổi một cách triệt để bởi các tác nhân kiểu hợp đồng thông minh không chịu tuân theo mã được lập trình của họ.

Thị trường tự động và các Tradenet

Một thị trường tự động là ý tưởng với các tài nguyên được thống nhất, phân thành các gói, định lượng (ban đầu, như điện, khí đốt, băng thông, và trong tương lai sâu xa, là các đơn vị tăng cường xi-náp trong não), được tự động giao dịch dựa trên các điều kiện phát triển bùng nổ và và hồ sơ người dùng được lập trình trước, sự cho phép và và chức năng đấu thầu.

Các mạng quảng cáo về giao dịch thị trường chứng khoán thuật toán và đặt giá thầu thời gian thực (RTB) là những ví dụ gần đây nhất về thị trường tự động. Trong tương lai, thị trường tự động có thể được áp dụng theo nghĩa, có lệnh giới hạn và chương trình giao dịch để phân bổ nguồn lực của thế giới vật lý.

Mạng lưới thông minh thật sự (ví dụ: năng lượng, đường cao tốc và mạng lưới giao thông) có thể có chức năng ra giá tự động trên cả chi phí và lợi nhuận của hoạt động – cho cả các đầu vào (tài nguyên) và các đầu ra (khách hàng) và sự tham gia vào các cơ chế bù trừ tự động. Một khái niệm liên quan là các tradenet: trong tương lai có thể có các tài sản tự vận hành, tự sở hữu như xe tự lái, xe tự sở hữu.

Tài sản tự định hướng sẽ tự sử dụng cho giao dịch dựa trên kết nối liên tục với thông tin từ Internet để có thể đánh giá được nhu cầu của mình, hợp đồng với các khách hàng tiềm năng như Uber hiện tại, phòng hộ chống lại việc tăng giá dầu với kế hoạch nguồn lực dự báo của riêng mình, và cuối cùng là tự nghỉ hưu/giải thể vào cuối cuộc đời hữu ích của chúng – nói tóm lại, thực hiện tất cả các khía cạnh của tự trị tự hoạt động.

Tradenet thậm chí còn có thể nhúng, tự động thực hiện các hợp đồng thông minh để kích hoạt việc xây dựng các phương tiện giao thông không người lái mới dựa trên các tín hiệu tăng trưởng dân số, nhu cầu và giá trị của kế hoạch kinh doanh.

Blockchain như một con đường dẫn tới trí tuệ nhân tạo

Chúng ta nên nghĩ về các hợp đồng thông minh như các ứng dụng có thể được phân cấp, tự động, và ẩn danh đang chạy trên blockchain. Do đó, blockchain có thể là một con đường tiềm năng cho trí tuệ nhân tạo (AI) theo nghĩa rằng, các nền tảng hợp đồng thông minh đang được thiết kế để chạy ở các cấp độ tự động hóa, tự chủ và độ phức tạp tăng dần.

Với các Dapp, DAO, DAC, và DAS, có thể có nhiều hành vi mới, phức tạp của AI. Một con đường có thể là đưa các hệ thống dựa trên quy tắc không phải là AI, cũng không phải là blockchain đang tồn tại vào blockchain để tiếp tục tự động hoá và cho phép hoạt động của chúng.

Điều này có thể bao gồm các hệ thống như sự kết hợp với hành vi đơn giản “nếu-này-sau đó-rằng” (IFTTT) với nền tảng Huginn nguồn mở để xây dựng các đại diện giám sát các tình huống và hành động nhân danh bạn.

Một con đường thứ hai có thể là thực hiện các ý tưởng có tính lập trình từ các lĩnh vực nghiên cứu về AI như: Hệ tự hành dạng tế bào của Wolfram, Trò chơi Game of Life của Conway, Cuốn sách Phương pháp Tối ưu hóa đàn kiến của Dorigo và Trí tuệ Bầy Đàn, Các robot thể hiện nhận thức của Andy Clark, và các hệ thống dựa trên các yếu tố khác.